Rodzina stanowi grupę osób powiązanych ze sobą więzami krwi. Wyznacznikiem każdej rodziny powinno być bezpieczeństwo, miłość, szacunek, zaufanie oraz zrozumienie. W tej małej społeczności zachodzą interakcje między jej członkami, wychowują się dzieci, ona stanowi podłoże do dalszego rozwoju osobistego każdego człowieka. Idealnie byłoby, gdyby rodzina zawsze funkcjonowała prawidłowo, bez kłótni i wewnętrznych konfliktów. Jednakże rzeczywistość pokazuje nam, że niestety zdarzają się problemy i nieporozumienia, w efekcie których zostają zaburzone relację między domownikami, zanika wzajemne zaufanie oraz wrażliwość na potrzeby najbliższych. Zakłóceniu wówczas ulega harmonia i równowaga.
Z jakimi problemami zmaga się rodzina?
W dzisiejszych czasach źródłem nieporozumień i kłótni stają się między innymi: spory małżeńskie, uzależnienia (od alkoholu, innych środków psychoaktywnych lub hazardu), przemoc, nieudolność wychowawcza, choroby psychiczne, niepełnosprawność, a także traumatyczne wydarzenia związane ze śmiercią bliskiej osoby. Rodzina funkcjonuje jako system zależności i powiązań pomiędzy jej członkami, dlatego też problemy emocjonalne i osobowościowe jednego z domowników mają ogromny wpływ na pozostałe osoby, a także powodują cierpienie psychiczne najbliższych.
Kiedy jest potrzebna pomoc psychologa?
W sytuacji, gdy funkcjonowanie rodziny staje się zaburzone z powodu pogarszających się relacji, a z błahych powodów powstają kłótnie, najlepiej zgłosić się po wsparcie do specjalisty. Na terapię warto udać się w szczególności gdy:
- w rodzinie występuje uzależnienie od alkoholu, narkotyków lub hazardu jednego z członków rodziny, co ma destrukcyjny wpływ na pozostałych domowników,
- członkowie rodziny nie potrafią się ze sobą komunikować, często występują niesnaski i kłótnie, dochodzi do aktów przemocy,
- napięte relacje między dorosłymi negatywnie wpływają na dzieci, przez co w rodzinie występują problemy wychowawcze,
- dziecko popada w konflikty w szkole, wagaruje, pogarsza się w nauce, przejawia ryzykowne zachowania, popada w „złe towarzystwo”,
- rodzinę spotyka trudna sytuacja życiowa, na przykład ciężka choroba, utrata pracy, problemy małżeńskie, śmierć bliskiej osoby.
Na czym polega terapia?
Pomoc psychologiczna dla rodzin odbywa się w formie terapii rodzinnej, której celem jest odnalezienie źródła kryzysu, rozwiązanie problemów i odbudowanie więzi między najbliższymi. Terapia może odbywać się w formie spotkań, w których uczestniczą rodzice, dzieci i psycholog rodzinny lub też tylko osoby dorosłe. Terapeuta przeprowadza cykl rozmów z każdym z członków rodziny o trudnościach we wzajemnych relacjach, o problemach, z którymi borykają się wszyscy domownicy. Podczas spotkań terapeutycznych psycholog zachęca skonfliktowane osoby do mówienia o swoich odczuciach i potrzebach, uczy nazywać występujące u nich emocje. Spotkania w pełnym gronie pozwalają terapeucie przeanalizować panujące w rodzinie stosunki i zwrócić wszystkim jej członkom uwagę na nieprawidłowości, których oni sami nie są w stanie zauważyć, a które mogą być źródłem pojawiających się problemów. Każdy z domowników przedstawia swoje poglądy oraz punkt widzenia na zaistniały problem. Zadaniem terapeuty jest zachowanie neutralnej postawy, wzbudzenie zaufania w rozmówcach oraz poszanowanie poglądów i opinii wszystkich osób. Psycholog rodzinny jest całkowicie bezstronny, traktuje każdego uczestnika terapii z szacunkiem i powagą, nie faworyzuje dorosłych, stwarza przyjazną i dyskretną atmosferę, po to, aby wypracować takie rozwiązanie, które będzie spełniało potrzeby i oczekiwania potrzebujących pomocy. Terapeuta w ten sposób chce dotrzeć do przyczyn nieprawidłowych relacji domowników i na tej podstawie znaleźć dla nich sposoby radzenia sobie z trudnościami.
Konsultacje psychologiczne mogą być również prowadzone w formie spotkań indywidualnych, jest to uzależnione od potrzeb pacjenta oraz poruszanej problematyki.
Częstotliwość sesji terapeutycznych dostosowana jest do indywidualnych potrzeb klientów. Jednakże, aby sytuacja zmagających się z trudnościami osób uległa poprawie, potrzeba co najmniej kilku spotkań.
Jakie efekty przynosi terapia z psychologiem rodzinnym?
Głównym efektem terapii powinno być ustąpienie problemu, z którym rodzina zgłosiła się do psychologa rodzinnego. Jednakże istnieją też inne korzyści wynikające z regularnego uczestnictwa w spotkaniach terapeutycznych, do których w szczególności należą:
- odbudowa rodzinnych więzi,
- odzyskanie wzajemnego szacunku i zaufania wśród członków rodziny,
- większa wrażliwość na odczucia i potrzeby najbliższych,
- lepsze zrozumienie motywów postępowania swojego oraz pozostałych domowników,
- poprawa komunikacji w rodzinie poprzez umiejętność wsłuchiwania się w to, co ma druga osoba do przekazania,
- nauczenie się otwartego mówienia o sobie oraz o swoich odczuciach,
- zwiększenie kompetencji wychowawczych rodziców oraz większa świadomość potrzeb emocjonalnych i fizycznych dziecka,
- ustanie konfliktu zwaśnionych stron.
