Na początku warto wyjaśnić, czym w ogóle jest mediacja. Jest to metoda na rozwiązywanie konfliktów, która przybiera formę rozmowy, w której uczestniczą dwie strony sporu. Udział w spotkaniu jest dobrowolny, a osobą, która czuwa nad tym, by mediacja przebiegała w sposób właściwy jest oczywiście mediator – osoba niezależna, neutralna, która pomaga stronom w rozwiązaniu konfliktu i osiągnięciu obopólnie korzystnego porozumienia, czyli kompromisu. Do mediacji dochodzi w momencie, kiedy jest szansa na to, by strony wypracowały korzystne dla obu stron rozwiązanie. Jeśli tak się nie stanie lub w momencie, kiedy jedna ze stron wycofa się ze spotkań, dochodzi do spraw sądowych. Wówczas sąd decyduje o tym, jak konflikt zostanie rozwiązany. W takiej sytuacji żadna ze stron nie ma wpływu na zakończenie konfliktu.
Dlaczego ludzie nie chcą skorzystać z takiej formy zażegnania konfliktu? Czasami bywa tak, że jedna ze stron jest tak zawzięta, że nie da się do niej przemówić w żaden sposób. Powodem jest także wstyd przed innymi osobami, zwłaszcza przed mediatorem, który jest osobą obcą. Niektórzy nie chcą mówić o swoich problemach albo zwyczajnie nie potrafią. Boją się konfrontacji, boją się tego, że nie zostaną zrozumiani.
Mediacje dobrowolne a mediacje wnioskowane przez sędziego
Mediacje zazwyczaj są zalecane przed rozprawą sądową. Są to mediacje dobrowolne, w których udział biorą dwie strony konfliktu, które chcą znaleźć rozwiązanie, chcą wypracować kompromis i są tego świadome. Czasami jednak mediacje są wnioskowane przez sędziego podczas rozprawy. W takiej sytuacji strony muszą stawić się u mediatora na wniosek sędziego, który celowo wszczął postępowanie mediacyjne między stronami. Przeprowadzenie dobrowolnej mediacji jest korzystniejszym rozwiązaniem i może przynieść stronom konfliktu znaczne oszczędności, nie tylko czasu, ale także pieniędzy. Są to dwa główne powody, które przekonują strony konfliktu do tego, by spotkać się, porozmawiać w obecności mediatora i wspólnie znaleźć korzystne dla obu stron rozwiązanie.
Wiadomo już, czym jest mediacja, jaką rolę pełni mediator, więc na koniec warto przyjrzeć się temu, jakie organy mediacyjne są uprawnione do prowadzenia postępowania mediacyjnego. Organy mediacyjne to podmioty publiczne lub prywatne, które są zarejestrowane w rejestrze organów mediacyjnych. Jednym z podmiotów prowadzących postępowanie mediacyjne jest sędzia bądź referendarz sądowy. Organ mediacyjny oraz organ administracji publicznej powinny posiadać fachową wiedzę w zakresie przedmiotu sporu.
